TURLI DAVRLAR ADABIYOTIDA AYOL OBRAZI

Abstract

      Kirish: Ona siymosining adabiyotdagi o’rni uning mehr-muhabbat, fidoyilik va     tarbiya tuyg’ularini uyg’ota olishida chuqur ildiz otgan. Ingliz adabiyotida ham, o’zbek adabiyotida ham ona siymosi obrazi koʻpincha hikoya  chizig’ida   markaziy o’rin tutadi, uning cheksiz kuchi va mehrini aks ettiradi.

Ingliz adabiyotida ona siymosi Virjiniya Vulfning “Mayoqqa” asaridagi Ramzi xonimning himoya  va mehribon tabiatidan tortib, Jon Steynbekning “G’azab uzumlari” asaridagi Ma Joadning chidamliligi va fidoyiligigacha bo’lgan turli shakllarda tasvirlangan. Ushbu tasvirlar onalik mehrining umumbashariy mavzularini va madaniy chegaralarni chetlab o’tib, farzandlarining farovonligi uchun qilingan qurbonliklarni ta’kidlaydi.Xuddi shunday, o’zbek adabiyotida ona siymosi ham muhim o’rin tutib, oila rishtalari, mehr-oqibat, donolik kabi asosiy qadriyatlarni ifodalaydi. Chingiz Aytmatovning “Jamila” asaridagi Bibinur kabi obrazlar atrofdagilar qadriyatini, taqdirini shakllantirishda ona siymosining kuchi va ta’sirini yaqqol namoyon etadi. Ularning tasviri orqali o’zbek adabiyoti onalarning e’zozlangan mavqeini ko’rsatib, ularning jamiyatdagi o’rni bilan bog’liq madaniy ahamiyatini aks ettiradi.